Pieter Omtzigt heeft bekendheid gekregen als zo’n beetje het laatste kamerlid dat nog empathisch opkomt voor mensen die dik in de problemen zijn gekomen door het optreden van de overheid. Zijn grote kracht ligt in zijn kennis van wetten, dossiers en getallen. Hij wordt al jaren gezien als een lastpak voor de Haagse kliek. Het ‘functie elders’-voorval leidde ertoe dat het vorige kabinet-Rutte voortijdig ten val kwam. Pieter werd naar de kant gedrukt, maar kwam als een feniks weer overeind met de oprichting van zijn politieke partij Nieuw Sociaal Contract. Met deze partij wil Pieter het beschadigde vertrouwen herstellen tussen overheid en burgers, wat vanzelfsprekend veel sympathie oproept.
In 2016 kwam ik op een verjaardagsfeestje van een gemeenschappelijke vriendin in gesprek met Pieter en zijn vrouw Ayfer. Pieter en ik delen wel wat gemeenschappelijke interesses, zoals Italië, theologie en de liefde voor een vrouw van niet-Nederlandse afkomst. Het gesprek was gemoedelijk, maar op een gegeven moment ook wat ongemakkelijk toen het politieker van aard werd en ik suggereerde dat terroristische organisaties als ISIS en Al-Qaida uit de koker komen van de CIA. Daar kon zij zich absoluut niet in vinden en ze nam daarbij geen blad voor de mond. Pieter sprak haar niet tegen, maar suste vakkundig het plots oplaaiende vuur tussen mij en zijn vrouw.
Ik heb bij voorbaat respect voor iemand die opkomt voor mijn onderdrukte medemens, zoals Pieter. Het viel mij dan ook fors tegen toen ook hij in coronatijd volop meeging in het fictieve verhaal van de plandemie en zelfs om nog strengere overheidsmaatregelen vroeg. Dankzij de door Pieter aangezwengelde toeslagenaffaire kon het kabinet zonder controle van het parlement en voor het grote publiek ongemerkt allerlei onderdrukkende wetten invoeren. Rutte was zichtbaar blij met de veel grotere macht die hij kreeg met zijn demissionaire kabinet. Een kunstje dat hij enkele maanden geleden opnieuw geflikt heeft met zijn laatste kabinet, deze keer met hulp van de ChristenUnie. De regering (uitgezonderd de koning) werd weer demissionair en was opnieuw dus veel machtiger. En dat niet bepaald in het voordeel van de ‘onderdanen’. Vanwege een ‘functie elders’ in zicht, deze keer een internationale politieke topbaan voor Mark Rutte zelf, moest het kabinet ook eerder vallen. Niets gebeurt ‘toevallig’ in de politiek.
Een geboortegeschenk van de overheid
Je kunt je natuurlijk afvragen wat Pieter daadwerkelijk bereikt heeft met zijn steun voor slachtoffers van belastingtoeslagen of aardbevingen in Groningen. Ik heb niet het idee dat er op die gebieden daadwerkelijk al veel veranderd is. Ik voorspel dat daarin ook niet veel zal veranderen, hooguit cosmetisch. Want de politiek is helemaal niet bedoeld om burgers mondig te maken, maar juist om burgers zo onmondig mogelijk te maken. Een nieuwe partij die binnen het oude systeem hierin iets wil veranderen zal daarin falen. Eenvoudig omdat een betere wereld niet vanuit uiterlijke macht kan ontstaan, maar alleen vanuit innerlijke kracht. De partij verdwijnt of wordt in het machtssysteem ingepast.
Maar, zo kun je tegenwerpen, de partij NSC staat wel voor iets heel nieuws. Het ‘sociaal contract’ dat wij ‘onderdanen’ stilzwijgend gesloten zouden hebben met ‘onze overheid’ moet vernieuwd worden. De overheidsdienaren zijn gevallen voor roem en rijkdom en zijn niet meer gericht op het belang van de mens. We moeten dat eerlijker gaan doen. Daar valt toch wat voor te zeggen?
Ja, maar er valt meer tegenin te brengen. Om te beginnen heb ik nooit een contract afgesloten met wat voor overheidsinstantie ook. De overheid heeft wel een contract afgesloten met mijn zogeheten ‘natuurlijk persoon’. Toen ik geboren werd, was ik een mens van vlees en bloed. Dat ben ik nog steeds. Toen mijn vader ‘aangifte’ deed bij de gemeente van mijn geboorte, kreeg ik er een cadeautje bij, namelijk mijn ‘natuurlijk persoon’. Met die ‘natuurlijk persoon’ heeft de overheid eenzijdig een contract gesloten. Door de geboorteaangifte heeft mijn vader mij in het systeem ingewijd. Zoals ik zelf ook mijn kinderen aan dit lot heb onderworpen. In de roes van de blijdschap van de geboorte van je kind lever je je kind zomaar over aan de klauwen van de overheid. Het kind is nu schoolplichtig en potentieel belastingbetaler en dienstplichtig geworden, een slaaf van het systeem.
De overheid als mijn onderdaan
Het slechte nieuws is dat wij zijn gaan denken dat onze ‘natuurlijk persoon’ identiek is aan wie wij werkelijk zijn als mens. Daardoor denken wij dat we gevangen zitten in de fictieve matrix van politiek en overheid. We worden in dat systeem meer en meer bij voorbaat gezien als criminelen die maar moeten bewijzen dat ze niet schuldig zijn, op straffe van boetes, gevangenschap, inbeslagname en uithuisplaatsing. Dat lijkt erg veel op wat de kerk vroeger zei, namelijk dat wij vanaf onze geboorte ‘schuldig staan tegenover God omdat wij in zonde ontvangen en geboren zijn’ en daarom als zondaren redding nodig hebben van een externe Verlosser.
Het goede nieuws is dat we opnieuw kunnen leren dat wij mens zijn met een vrije wil. En dat wij niet identiek zijn aan onze fictieve ‘natuurlijk persoon’, maar dat wij daarover als mens de volledige beschikking hebben. Het is een cadeau en met dat geschenk mogen we doen wat we willen. God heeft de mens geschapen als zijn beeld en gelijkenis. Ik ben dus de materiële uitdrukking van wie God zelf is. Vrije, autonome mensen weten dat. De mensen hebben zelf de fictie van overheden in het leven geroepen. Die overheden zijn dus verantwoording verschuldigd aan hun scheppers, de mensen. De overheid heeft de fictie van de ‘natuurlijk persoon’ bedacht.
De mens is de schepping van God. De overheid is bedacht door de mens. Mijn ‘natuurlijk persoon’ is de fictieve creatie van de overheid. Als levende mens sta ik dus boven de overheid en beheers ik mijn ‘natuurlijk persoon’. De overheid is mijn onderdaan. Dit zijn de juiste verhoudingen en het wordt tijd dat we dat weer collectief gaan beseffen. Alle contracten die ik, gevraagd en vooral ongevraagd, heb met overheidsinstanties, kan ik herroepen. Je kunt in een gesprek van mens tot mens met de overheid tot nieuwe afspraken komen, die beide partijen recht doen. Zonder juridisch gedoe. Niet op dezelfde wettische, maar op een geestelijke, liefdevolle manier. Bedenk dat ambtenaren ook gewoon mensen zijn, met hun ervaringen, gevoelens en gedachten.
Er is geen autoriteit boven mij
Dat dit even eenvoudige als geniale inzicht heel concrete vruchten afwerpt, bewijst de praktijk van Vrije Kees (https://vrijekees.nl), een initiatief dat ik van harte onderschrijf. Er bestaat geen autoriteit boven jou. Jij bent zelf de hoogste autoriteit. Knoop dat in je oren en kom opnieuw in je kracht staan. We hebben dus geen nieuw sociaal contract nodig dat opnieuw eenzijdig van bovenaf over ons heen wordt neergezet. We kunnen de situatie zoals deze nu is niet zomaar ontvluchten. Maar wel kun je vanuit je vrije wil en je geweten besluiten om ‘contracten’ waarbij je jezelf niet senang voelt te herroepen en te herzien. Zonder dat je volledig uit het systeem hoeft te stappen. Dat is pas sociaal. Op deze manier kun je van binnenuit de wereld mooier maken.
Elke partij die jou oproept om toch vooral te gaan stemmen is onderdeel van het probleem. Zo’n partij probeert jou, willens en wetens of onwetend, in gevangenschap te houden. Leden van het parlement moeten ook altijd trouw zweren of beloven aan de koning. Ze verkopen bij voorbaat hun ziel aan Alexander de Blote, de man die zich onrechtmatig de ‘gratie Gods’ toeëigent, de koning zonder kleren. Het is opvallend dat juist de christelijke partijen eraan hechten om de eed aan de overheid te zweren in naam van de almachtige God. Terwijl Jezus in zijn Bergrede toch in niet mis te verstane bewoordingen gezegd heeft in het geheel niet te zweren, maar je ja eenvoudig ja te laten zijn en je nee nee.
In de Bijbel is het leiderschap van een natie geen vanzelfsprekendheid. De oudtestamentische profeten waren niet mals in het aan de kaak stellen van de wandaden van Israëlische koningen. Koningen die het volk zo graag wilde, omdat ze de kracht niet in zichzelf konden vinden, maar voor wie God had gewaarschuwd dat deze mensen alles van hen zouden afnemen door middel van belastingen en oorlogen. In het Nieuwe Testament hoor je ook een terugkerend refrein dat oproept om de geestelijke ‘wapens van het licht’ aan te doen en zo de overheden en machten van de wereld in hun hemd te zetten.
Het gevaar van letterlijk Bijbellezen
Er is een passage in de Bijbel die het tegendeel lijkt te beweren, maar dat bij nader inzien de rest van de Bijbel juist onderstreept. Het wijdverbreide geloof in de overheid onder christenen komt voort uit hun misverstaan van deze tekst. Het gaat om enkele verzen uit de Brief van Paulus aan de Romeinen. In deze brief over liefde en vrijheid staat een kort stukje (hoofdstuk 13:1-7) dat volledig lijkt te strijden met de rest van de inhoud van de brief, maar waarvan een verkeerde uitleg toch bepalend is geweest voor de wereld in de afgelopen millennia. Paulus vertelt daarin dat de overheid ‘door God is aangesteld’ en als zodanig ‘het zwaard’ mag hanteren. De overheden eigenen zich met goddelijke toestemming het geweldsmonopolie toe, om het kwaad te bestrijden. De Romeinse overheid waarmee Paulus te maken had, stelde dat ook zo voor. Het was een gevaarlijke religie. Maar wie goed leest, ziet dat Paulus zijn woorden heel bewust ironisch of zelfs sarcastisch heeft gekozen.
Romeinen 13:1-7 kun je alleen maar letterlijk opvatten als je de rest van de brief en van de Bijbel aan de kant zet. Het eeuwenlange gekonkel van de kerk met de overheden is een gevolg van het kennelijk gevaarlijke ‘letterlijk’ lezen van de Bijbel, zonder oog te hebben voor de stijl en diepere bedoeling van een tekst. De meeste doden in de wereld zijn door overheden gemaakt, mede dankzij deze misinterpretatie van christenen. Met ‘het zwaard van de overheid’ is Jezus gedood. Met dat zwaard heeft de overheid veel volgelingen van Jezus omgebracht en ook Paulus zelf had meer dan eens nogal onprettige ervaringen met die overheid. Zijn keuze voor een ironische stijl op dit punt heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat hij op zijn woorden moest passen. Net zoals Jezus zorgvuldig zijn woorden koos en heel gewiekst antwoordde op de vraag van een Farizeeër of we wel belasting moeten betalen. Jezus maakte hem bewust van het feit welke kop er op een geldstuk stond, namelijk van de keizer. ‘Geef dan de keizer wat van de keizer is en geef aan God wat aan God toebehoort’, was alles wat hij te zeggen had.
Ik laat me niet sturen door overheden en hun structuren. Ze zijn fictie. En ik ben echt. Een goddelijk mens van vlees en bloed, een ziel met een lichaam en een geest. Met het hele universum in mij. Ik doe alleen wat bij mij past. Ik beslis zelf wat ik doe met mijn ‘natuurlijk persoon’. Als ik hem kan gebruiken, trek ik hem aan als een jas. Kan ik hem niet gebruiken, trek ik hem weer uit als een jas. Ik heb alleen een ‘sociaal contract’ met God, het Licht in mij. Alleen aan mijn schepper, beschermer en heelmaker ben ik verantwoording verschuldigd. Wat is het geweldig om te weten dat die schepper niet ver weg is. Deze is koning van mijn innerlijke koninkrijk en ik zit samen met hem op de troon.
© Anthonie